Раҫҫейре Ҫамрӑксен кунне ҫулсерен ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ. Ҫак куна яш-хӗр кӑна мар, аслӑ ӳсӗмрисем те, ваттисем те уявлаҫҫӗ. Ара, вӗсем те ҫамрӑк пулнӑ-ҫке-ха.
Историе илес тӗк, Ҫамрӑксен кунне 1958 ҫултанпа ҫӗртме уйӑхӗн юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тунӑ. Совет Союзӗ аркансан 1993 ҫулхи ҫӗртмен 24-мӗшӗнче Раҫҫейӗн пӗрремӗш президенчӗ Борис Ельцин Ҫамрӑксен кунне ҫӗртмен 27-мӗшӗнче уявламалли пирки алӑ пуснӑ. Анчах чылайӑшӗ ҫакна пӑхмасӑр уява ҫӗртмен юлашки вырсарникунӗнче паллӑ тунӑ. Укаринӑра, Беларуҫре, Кӑнтӑр Осетире те ҫӗртмен 27-мӗшӗнче Ҫамрӑксен кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Вӗсем Совет Союзӗ аркансан ку йӑлана пӑрахӑҫламан.
Ҫак кун ҫӗршыври регионсенче мероприятисем йӗркелеҫҫӗ. Ҫав шутра — Чӑваш Енре те. Ҫамрӑксен хӑйсене ытла та харсӑр тытаҫҫӗ-ши? Ҫак кун лавккасенче эрех-сӑра сутма чараҫҫӗ. Ку, паллах, лайӑх. Анчах ку йӗркене ахальтен йышӑнман вӗт. Ҫамрӑксен тыткаларӑшне кура ҫапла тӑваҫҫӗ ӗнтӗ.
Правительство ҫӑмрӑксене пулӑшас тесе сахал мар тӑрӑшать. Вӗсем валли патшалӑх программисем пур. Яш-хӗре яла илӗртме тӑрӑшаҫҫӗ.
Республикӑн капиталлӑ строительство управленине пилӗк уйӑх ертсе пынӑ Сергей Абрамова ӗҫрен хӑтарнӑ. Хушӑва ӗнер Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн ертӳҫи Иван Моторин алӑ пуснӑ.
Хутра Сергей Абрамова ӗҫрен мӗншӗн хӑтарнине пӗлтермен. Управлени пуҫлӑхӗн пуканне вӑл ҫынна кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче шаннӑ.
Республикӑн капиталлӑ строительство управленине Алексей Ильина пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче ӗҫрен хӑтарнӑ.
Кӑрлач уйӑхӗнчен пуҫласа ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗччен пуҫлӑх тилхепине тытса пынӑ Сергей Абрамов маларах «Современные Системы» (чӑв. Хальхи системӑсем) тулли мар яваплӑ обществӑн директорӗн лавне туртнӑ.
Чӑваш наци телерадиокомпанийӗн тилхепине кам ертсе пырасси паллӑ. Унччен ӑна Александр Магарин тытса пынӑ. Халӗ ӑна ҫӗнӗ ҫын ертсе пырӗ.
Конкурс вӗҫленнӗ. Паян ЧР Министрсен Кабинечӗн Председателӗ Иван Моторин распоряжение алӑ пуснӑ. Унпа килӗшӳллӗн, Наци телерадиокомпанине Алексей Белов ертсе пырӗ.
Алексей Белов унччен ЧР Электрон тата кинодокументаци патшалӑх архивӗн директорӗ пулнӑ. Вӑл 1972 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУра вӗреннӗ. МИХсемпе тата мультимедильлӗ журналистикӑпа ӗҫлес енӗпе квалификацие пӗрре мар пысӑклатнӑ.
Алексей Белов ЧР культура министрӗн ҫумӗнче, «Гарни» Издательство ҫурчӗн тӗп редакторӗнче те ӗҫлесе курнӑ.
Чӑваш Енӗн Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчине Леонид Волкова вӑхӑтлӑха ӗҫрен хӑтарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, ун пирки коррупципе ҫыхӑннӑ тесе пӗлтерчӗҫ, пуҫиле ӗҫ те пуҫарчӗҫ.
Халӗ Леонид Волкова Чӑваш Енӗн Элтеперӗн йышӑнӑвӗпе ӗҫрен хӑтарнӑ. Тулли праваллӑ элчӗ пуканӗпе сывпуллаштарма ыйтса Л. Волков хай заявлени ҫырнӑ. Ун пек хута вӑл маларахах шӑрҫаланӑ-мӗн, анчах ун чух алӑ пусса паман.
«Хама айӑплӑ тесе шухӑшламастӑп, эпӗ преступлени туман. Чӑваш Ене ертсе пыракансем манпа ҫавӑн пек хӑтланаҫҫӗ тесе шухӑшламан», — тенӗ Леонид Волков «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫата. Тата вӑл правӑна сыхлакансем тӗрӗс тӗпчев ирттерессине шаннине пӗлтернӗ.
Сӗнтӗрвӑрри хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Белов ӗҫ вырӑнӗнне пӑрахасси пирки заявлени ҫырнӑ. Капла хута вӑл паян шӑрҫаланӑ иккен. Сӑмах май каласан, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн паянхи сессийӗнче хула чиккипе ҫыхӑннӑ ыйтӑва пӑхса тухнӑ чух хулари Депутатсен пухӑвӗн пуҫлӑхӗ тухса калаҫрӗ.
Владимир Белов мӗншӗн ҫемҫе, ҫав вӑхӑтрах яваплӑ пукана пӑрахас йышӑну патне ҫитсе тухни пирки хальлӗхе уҫӑмлӑн калаймастпӑр. Сакӑр уйӑх ку должноҫре тимленӗ ҫын пирки тӗрлӗрен калаҫакансем пур. Хӑшӗсем хакланӑ тӑрӑх, В. Белов вӑхӑтӗнче Сӗнтӗрвӑрри хулинче лару-тӑру начарланса кайнӑ, ҫӳп-ҫапа та вӑхӑтра турттарми пулнӑ имӗш. Теприсем сити-менеджера ҫӳлтисем заявлени ҫырма ыйтнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
В. Белов Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацине ертсе пырас шухӑшпа та конкурса хутшӑннӑ, анчах вӑл должноҫе Игорь Калининченкӑна лартнӑ.
Чӑваш Енӗн Ӗҫлев тата социаллӑ аталану министр ҫумне Виктор Ковалёва лартнӑ. Кун пек йышӑнӑва паян республикӑн Министрсен Кабинечӗн ертӳҫи Иван Моторин алӑ пуснӑ.
Виктор Ковалёв 1972 ҫулта ҫурални паллӑ. 2002 ҫулта вӑл Мускаври потребкооперацин университетне вӗренсе пӗтернӗ, унта «Юриспруденци» специальноҫа алла илнӗ. Ҫарта икӗ хутчен пулнӑ-мӗн — хӗсметре пурӗ 6 ҫул тӑнӑ.
Министр ҫумне ҫитнӗ ҫын ӗҫ биографине Етӗрнери МСОри автослесарьтен пуҫланӑ. Пушар хуралӗнче тӑрӑшнӑ, райпора буфетчикра тимленӗ, Етӗрнери психиатри пульницинче санитарта вӑй хунӑ. 1999 ҫулта вӑл Етӗрнери ӗҫлӗх службинче аслӑ инспекторта тӑрӑшма тытӑннӑ. 2011 ҫулта Виктор Ковалева центрӑн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама шаннӑ, тепӗр ҫулхине тилхепенех тыттарнӑ.
Аса илтеретпӗр, ЧР ӗҫлев тата социаллӑ хӳтӗлев министрӗн унчченхи пӗрремӗш ҫумне Сергей Викторова пуш уйӑхӗнче арестленӗччӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хулине ертсе пыма шаннӑ Игорь Калиниченко унти тӳре-шараран хӑшӗ-пӗринпе сывпуллашасшӑн курӑнать. Ҫак шухӑша вӑл республика Элтеперӗпе Михаил Игнатьевпа паян тӗл пулнӑ чухне палӑртнӑ.
«Шанӑҫа тӳрре кӑлармалла, тухӑҫлӑ ӗҫлемелле, тивӗҫлӗ кӑтартусемпе палӑрмалла», — тенӗ Михаил Игнатьев. Элтепер Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Михаил Васильевич ҫӗнӗ ертӳҫӗне хулара пурӑнакансен ырлӑхӗшӗн тӑрӑшса ӗҫлеме вӑй-хал суннӑ, халӑхпа тӑтӑшах тӗл пулмаллине, хумхантаракан ыйтусене вӑхӑтра татса памаллине каланӑ. «Ҫакӑн пек ӗҫлесе пырсан тин йӑнӑшсем тӑвассинчен хӑтӑлма пулать», — тенӗ. Ҫӗнӗ Шупашкар администрацийӗн пуҫлӑхӗ Игорь Калиниченко ҫивӗч ыйтусене татса парассипе яваплӑха туйса ӗҫлеме шантарнӑ.
Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗнче шӑв-шав тӑнӑ. Унта ФСБн Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем ҫитнӗ, шырав ирттернӗ, хутсене тӗрӗсленӗ.
Малтанлӑха ҫакӑ паллӑ: хула администрацийӗн экс-пуҫлӑхӗ Олег Бирюков тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнипе ку ҫыхӑннӑ. Вӑл ӗҫ вырӑнӗпе ытлашшипех усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Бирюков ҫӗр тата пурлӑх хутшӑнӑвӗн управленийӗн судпа айӑпланнӑ экс-пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе нимӗн те туман, тӑкака шыраса илмен-мӗн. Елена Егоровӑна кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче тӗрмене хупмасӑр 2 ҫуллӑха айӑпланӑ. Вӑл хула хыснине 3 миллион тенкӗлӗх тӑкак кӑтартнӑ.
Олег Бирюков Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗнче ҫулталӑк ҫурӑ ӗҫленӗ.
ЧР Ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре 5,5 пине яхӑн ҫын официаллӑ майпа ӗҫсӗр шутланать. Ваканси вара темиҫе хут нумайрах.
Халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен ценрсенче паянхи куна 14,5 пин ваканси шутланать. Ведомство ертӳҫи Сергей Дмитриев пӗлтернӗ тӑрӑх, ака-ҫу уйӑхӗсенче републикӑра ӗҫсӗррисен йышӗ тӑрук чакнӑ. Ҫак тапхӑрта тӳрех 700 ҫын ӗҫ вырӑнӗ тупнӑ.
Министерство панкрута тухма пултаракан предприятисене сӑнасах тӑрать. Тӗслӗхрен, Шупашкарта пулнӑ «Данон» савутра вӑй хунӑ ҫынсене пурне те ӗҫпе тивӗҫтернӗ. Ҫавах центр «пушӑ» юлмӗ, кунта кӗҫех «Чӑвашавтодор» ӗҫченӗсем килме тытӑнмалла.
Тулли мар ӗҫ кунӗпе ӗҫлекенсем тӗлӗшпе те питӗ тимлӗ. Халӗ 17 предприятире 7857 ҫын кунашкал мелпе тӑрӑшать. 7400 ҫын эрнере 4 кун тӑрӑшать. «Трактор савучӗсем» концернра тулли мар ӗҫ кунӗпе тӑрӑшакансем нумай.
Ӗҫсӗрлӗх ыйтӑвӗ Канашра, Шупашкарта, Ҫӗмӗрлере, Шупашкар районӗнче ҫивӗч.
Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн должноҫне лартмашкӑн конкурс ирттереҫҫӗ. Ятарлӑ комисси хальлӗхе тӑватӑ кандидата хутшӑнма ирӗк панӑ.
Конкурс ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗнче 13 сехетре пулнӑ. Аса илтерер: унчченхи пуҫлӑха Олег Бирюкова должноҫрен ака уйӑхӗнче кӑларнӑ. Вӑл заявление хӑйӗн ирӗкӗпе ҫырнӑ. Олег Бирюков хальхи конкурса та хутшӑнас кӑмӑллӑ пулнӑ. Анчах вӑл унта лекеймен.
Конкурса тӑватӑ кандидат хутшӑннӑ. Вӗсем — Владимир Белов (Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн пуҫлӑхӗ), Андрей Морозов (депутат), Ольга Чепрасова (Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ), Игорь Калиниченко (2012 ҫулта хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулнӑ).
Конкурсра Игорь Калиниченко ҫӗнтернӗ. Вӑл малашне Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацине ертсе пырӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (19.04.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 16 - 18 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Петров Юрий Филиппович, ветеринари ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Петров Леонид Порфирьевич, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |